<< Home Page | Rom. Nil. Metricae Index

Aesop's Fables: Romuli Nilantis Fabulae Metricae

39. de simia et hominibus veridicis (p. 706 in Hervieux; Perry 392)

Displicet et bonitas, regnat fallacia prauis.
Rumoris meminit sparsus iam sermo uetusti,
Quod uenere uiri, prisco iam tempore, bini,
In longam flexo tendentes tramite terram,
Simeus arca sue tenuit quo regmina gentis.
Set fuerant illi diuersi moribus ambo :
En alius rectus, fallax ac fatibus alter.
Sedque tumens homines ut uidit simeus, illos
Aduocat in solio residens iam regminis alto,
Atque suos binis proceres de more lacertis
Regali iussit summos ac lege sedere.
Postque locum cunctis donauit iure sedendi,
Ac comptos iussit coram se stare ministros,
Inter quos ponens homines tunc ordine binos,
Deliciasque epulas precepit famine duci.
Aesciferas (sic) onerant mensas post more ministri;
Pocula dulcifero bacho (sic) pars plena reponunt,
Pars manibus liquidas puro dant gurgite limphas,
Candida pars uillis ducunt mantilia tortis.
Set uariis epulans clarus dux simeus escis,
Glorifico regis legiones more regentis,
Iam binos rogitans homines, hoc faucibus infert :
Quid, dicens, uobis de me iam iure uidetur.
Quis qualisue ego sim promptis nunc promite dictis.
Qui fallax inquid respondens primitus ille :
Istius esse tue gentis te iudico regem.
Te istis autue tua quid nunc tibi mente uidetur
Qui residentque mea dextra leuaque corusci,
Aut ipsi rigido stantes qui puplite constant?
Cui fallax idem sic respondisse refertur :
Hicque tui comites resident qui more decoro
Ac proceres populi stolide plebisque magistri
Atque tui stantes surris sunt rite ministri
Qui mustum referunt letum causasque ciborum
Inpositis mense dapibus paterisque refertis.
Fallacem donis impleuit simeus illum;
Illi sic socii donabant munera multa.
[I]nprobus ast uerax, cernens obtutibus ista,
Intima ueridici cogitans per uiscera cordis,
Iam tacitis animi secum tunc fatibus infert :
Fallacis fallacia si tantisque repletus
Muneribus, fallens cum confert fibula cuncta,
Quid mihi ueridico dabitur, cum dixero uera,
Si rogitatus ero ex turmis ac rege sedenti?
Semper enim solitus narrans sum uera referre.
Cum uerax secum uoluebat talia corde,
Prefatus dicens rogitauit simius illum :
O iuuenis, lepidis alter nunc fatibus infer
Qualis uel quis sum, uel iam quo stirpe creatus,
Quiue, isti aut quales, confer, sunt, famine uerbi.
Veridicis uerax respondit faucibus illi :
Simeus es similis cunctis agalmite turpi,
Atque tibi similes causis sunt omnibus isti
In te ullo bonitas mihi nec plus iure coruscat
Quam cunctis isits, uno quia stirpe creati
Estis terribilies uultu caudaque redacti.
Ex uobis nullus meliorque mihi esse uidetur.
Simeus, audito indignans tunc famine ueri,
Dentibus ast iussit duris illum lacerari
Agminis horrendis ac curuis unguibus omnis,
Iustifero uerum labro quod dixerat almum.
Impius ac sontes lacerant uanique superbi
Rectos ac semper iustos sic uera sequentes.